El Grupu Deportaos Asturies unvió va unos díes a la Dirección de Memoria Histórica del Principáu una llista col nome de 95 asturianos que se confirmó que fueron asesinaos a manos de los nazis nel campu de Mauthausen y los subcampos de Gusen y Hartheim, a lo llargo de la Segunda Guerra Mundial. La intención del Grupu ye que se rinda homenaxe a estes víctimes con delles plaques d’alcordanza nos trés campos. Nes mesmes plaques pretende tenese una alcordanza pa los deportaos que pasaron pelos campos y sobrevivieron, unos 130.
Según la llista, 69 de los 95 asesinaos finaron nel campu de Gusen, que «yera a onde diben parar los que taben peor», indica Maribel Luna Baragaño, del Grupu Deportaos Asturies. Nel citáu campu sometíen a los recluyíos a crueles tratos, como duches xelaes en plenu iviernu, lo qu’aceleraba la so muerte. L’avilesín Belarmino Ramos Menéndez tenía 47 años cuando morrió depués d’una d’eses letales duches, tal como nel so día rellató el so fíu Galo, superviviente d’aquella velea y fináu en 2002. «Dalgunos de los finaos en Gusen yeren mui mozos», amesta Maribel Luna.
La lliberación del campu de Mauthausen. / LNE
La llista inclúi a trece asturianos que morrieron nel castiellu de Hartheim, un centru d’esterminiu onde se gaseó a non menos de 20.000 persones y onde según Luna se realizaben esperimentos humanos. Otros trece asturianos fueron asesinaos mesmamente nel campu de Mauthausen. Casi 7.200 españoles pasaron per esa rede de campos austríaca. Dos de cada trés nun tornaron.
El Grupu Deportaos Asturies ta formáu por una decena de persones que restola dende 2020 nos archivos d’Europa datos de los deportaos asturianos. La so idea ye ellaborar un llibru nel que s’incluyan a toes estes víctimes. Nel casu de Maribel Luna, nengún de los sos familiares morrió en Mauthausen, pero so güelu sí ta soterráu nel Valle de los Cayíos y dende va años trata de recuperar los restos pa soterralos dignamente n’Asturies.
«Cola ayuda del Gobiernu del Principáu d’Asturies»
